در این بخش من از چگونگی آشنایی با خطوط میخی و مهر موردگفتگو آغاز می کنم.
داستان این گونه آغاز شد که 3 سال پیش من نخستین بار در کتابتاریخ ایران نوشته ی ژنرال سرپرسی سلیکس در برگه ی 125 در آغاز یک بخش ( فصل ) ازکتاب نمایی (طرحی) از یک مهر باستانی را دیدم و آن را در برگه ای برای خود کشیده ونگه داشتم.
زیر این نما نوشته شده بود " یک سوار مُدی (مادی) از کتاب کلتومیترا"

من در آن زمان هنوز اندوخته ای چندانی از زبان های باستانی نداشته و چون تنها سر چشمه ی من کتابخانه ای کوچکی در نزدیکی خانه ی ما بود به ناچار بایست همه ی کتاب هایی که در این کتابخانه دریاره ی ایران باستان بود را وارسی می کردم تا شاید در هرکدام ردپایی از گذشته ی ایرانم بیابم.
چند سال کار من همین بود و بیش از 80 کتاب که درباره ایران باستان بود را از دیدهای گوناگون وارسی کرده و مطالب جالبی را یافتم.( گاه یک کتاب را ده ها بار بررسی می کردم.)

در این کتاب هم در آغاز هر بخش نمایی وابسته به نوشتار آورده بود ولی بسیار آشکار بود که این کتاب بسیار قدیمی(نوشته ی کتاب از یک اروپایی ایران دوست در سده های گذشته بود که شاید چندان نوشته هایش به روز نبود) و سرچشمه ای در خور و مناسب نبود.
اما نماهای این کتاب در آن زمان برای من ارزش زیادی داشت چون یکی از کتاب های نمادار در دسترسم بود.

پیش از این کتاب، درباره ی مهر کورش از انشان ( همان یدا در پارسی باستان)(پدر بزرگ کورش بزرگ) و مهر شهبانو ارتاپاوَ (به نوشته ی ماری کخ ارتبمه که البته اشتباه است، در گفتار گل نوشته ی شهبانوی پارسه به آن پرداخته ام.) چیزهایی خوانده بودم و می دانستم این دو به هم خیلی شبیه است و نمایی نه چندان خوب از مهر کورش را در دست داشتم البته بدون برگردان نوشته ی مهر.

زمانی دراز گذشت (3 سال) و من از زبان خوزی (ایلامی) دانسته هایی اندوخته و هر روز بیشتربا این زبان آشنا می شدم.
( در همین جا بایسته است که یادآوری کنم یکی دیگر از کارهایی که اروپاییان گرامی!! در مورد تاریخ و فرهنگ ایران انجام داده اند این است که فرهنگ بسیار شکوفایی که در هزاره های پیش از گاهشماری ترسایی در شوش وجود داشت که تا پس از اسلام هم ردپای آن هست، را برپایه ی کتاب تورات کتاب مقدس یهود و زبان سامی ها عیلام نام نهادند و زبان این مردمان را نیز عیلامی نامیدند - این نام را این روزها بر پایه ی زبان های آریایی ایلامی می نویسند - ولی نخست اینکه ما ایرانیان هیچ دلیلی برای پیروی از آنها نداریم و همچنین این درحالی است که در نوشته های مورخ های اسلامی ما از زبانی متفاوت از پارسی و عربی در همان منطقه ی شوش که با نام خوزی نامیده شده آشناییم. و از سویی دیگر حتا امروزه آن ناحیه خوزستان – سرزمین خوزی ها – نامیده می شود.
و از همه مهمتر این ناحیه در سنگ نوشته های هخامنشی " اووجه یا هووجه " نامیده می شود که همان "هوژ یا خوز" را می رساند پس زبان و فرهنگ این مردم را از این پس خوزی می نامم

فهرست مطالب

تعریف
توصیه های ترافیک
احترام به قانون
درموردخودروولاستیک
تابلوهای راهنمایی
خط کشی ها ونقش Glass beads
آلودگی ترافیک
محدوده طرح ترافیک
سیستم های حمل ونقل هوشمند ITS وسیستم SCATS
روشهای اطلاع رسانی ترافیک به شهروندان
منابع

تعریف

ترافیــک پدیـده ای است ناشی ازجـابجـایی انسان ، حیــوان ، کالا و وسایل نقـلیه از نقطه ای به نقطه ای دیگر.

درابتدابه مثلث سه اصل که به مثلث اصول سه گانه موسوم است اشاره می شودکه شامل مهنـدسی Engineering ، آمـوزش Education واجـرای مقـررات Enforcementاست.

موفقیت یک پروژه دربحث ترافـیک درشرایطی تضمین می شودکه بین سه عامل ذکر شده ارتباط مستحکم ومنسجمـی برقــرارباشد . درشهرهایی که ازفرهنـگ ترافیـک بالایی برخوردارند،روابط موفق بین رئوس این مثلث کاملا محسوس است.

به بیان دیگر،ایجادخدشه درهریک ازرئوس مثلث ،به فروپاشی روابط مثلث ودرنتیجه به شکست طرح یاپروژه می انجامد.

برای مثال خـط ویـژه اتــوبــوس؛ دراین رابطه مهندسی پس ازیک سـری مطالعات و بررسی هاخدمات خـودراانجام مـی دهد ؛ بـه شهروندان ازطـریق روشـهای ممکن (رادیـو و تلـویزیون ) آموزش داده می شود تاباخـط ویــژه آشناشوند؛حال اگر پلـیس (به عنـوان عامل اجرای مقـررات ) ازعهـده مهـارکـردن متخلفین خـط ویـژه برنیاید، کارایی طرح روبه افول میگذاردوخط ویژه محل ترددموتورسکلت ، اتوموبیل شخصی ویااتوبوس های متفرقه خواهدشد.

برای مثال دوم سیستم کنتـرل هوشمندتـرافیک ؛ابتدامسئولین شهـرداری پس از بــررسی ها سیستم کنتـرل هوشمنـدرااجرامی کنند،مهنـدسی نقش خودراایـفا مـی کند. حـال دومـرحله باقیمانده اول، آشناکردن مـردم بااین طــرح که همان آموزش است که نیازبه طی مراحل متعددی داردتا تأثیرمطلوب رادرذهن شهروندان برجای نهد و دوم،اجرای مقررات مربوطه است.

کنترل روابط این مثلث دراجرای یک طرح ، به تدریج می تواندبه تصحیح عادت راننده وعادت عابرپیاده منجرشودوبه رشدکیفی فرهنگ ترافیک جامعه کمک کند.

توصیه ها

وقتی پزشــک برای شما دارویــی تجویز می‌کنــد ازاو سئــوال کنیـــد در زمـــان
استفاده از دارو اجــازه رانندگی دارید یا خیر؟

شما باید بتوانید شماره خودروها را از فاصله 20 متری بخوانید ؛ اگر دردیــدخود
مشکل دارید، حتما باید در مواقع رانندگی از عینک استفاده کنید.

تلفن همراه

استفاده از تلفـن همــراه در هنگام رانندگــی کاری اسـت خطرناک ؛ در صــورت
ضــرورت به پاسخگویی، خــودرو را به منتهــی‌الیه سمـت راست خیابان منتقل
کرده و سپس به گفتگو بپردازید.

یک بررسی نشان داده که تلفن همراه عامــل بسیاری ازتصادفات رانندگــی در
امریکاست.

کمربندایمنی

هنر ایران در عهد هخامنشیان عمدتا بر پایه ی بزرگداشت مقام پادشاهان این سلسله استوار بوده است. هنر این عصر ترکیبی است از هنر اقوام گوناگونی که تابع پارسیان بوده اند و هخامنشیان با بهره گیری مناسب از این هنرهای مختلف و ریختن کلیه جلوه های هنری اقوام و ملل مختلف در یک قالب به هنر خود اعتلا بخشیده اند. علاوه بر بزرگداشت شاهان، اجرای مناسک و آیین زرتشتی نیز از مظاهر اصلی هنر در این دوره است که سبب ایجاد نوعی سمبولیسم هنری در آثار هنری هخامنشیان شده است. از دیگر جلوه های هنری این دوره رواج هنر کنده کاری، حجاری، پیکر تراشی، فلزکاری، کاشی سازی و قالی بافی است . آثار برجا مانده عمق پیشرفت هنرمندان ایرانی را در این رشته های هنری به تصویر می کشند. نقش برجسته های تخت جمشید نیز در زمره ی گنجینه ی هنر دوره هخامنشی به شمار می روند که هر یک مجموعه ای از تصاویر غنی و نقوش دوران هخامنشی را به نمایش می گذارند و علاوه بر آن گویای بسیاری از آداب و رسوم رایج در دربار هخامنشی اند.

در نقش برجسته های تخت جمشید صحنه هایی از مراسم و مناسک رایج در پایتخت شاهان هخامنشی وجود دارد که عموما پیکره ی پادشاه، کانون اصلی هر صحنه است. در این کنده کاری های زیبا که بر دل کوه نقش بسته دسته های آورندگان هدایا، صحنه بار عام پادشاه و دیگر نقوش برجسته ی مربوط به آرامگاه به نمایش گذارده شده است . این کنده کاری کاری ها درعین حال که همگی حکایت از تبحر و مهارت سنگ تراشان دارند هر یک گوشه ای از مراسم و وقایع سیاسی مذهبی آن دوران را به نیز نمایش می گذارند. ویژگی این آثار بیشتر در آن است که نشان می دهد هنرمندان پیکر تراش روزگار هخامنشی به طور کامل در خدمت اجرا و طرح نقوش خود بوده و مجالی برای بروز تمایلات شخصی خود نداشتند و به عبارت دیگر، کاملا مطیع به شمار می رفتند.

آثار فلزکاری نیز در این دوره ، برجسته و چشمگیر است. اشیاء فلزی هخامنشیان بیشتر از طلا، نقره و برنز ساخته می شده است و از مهمترین آثار مکشوفه ، ارابه ی زرینی است که چهار اسب در جلوی آن قرار دارد و دو پیکره ی آدمی بر روی نیمکت ارابه نشسته اند. نکته مهم در آثار فلزی این عهد ، استفاده ی زیاد از نقوش و پیکر حیوانی در ساخت ظروف و زیور آلات است. این نقوش را می توان بر روی بشقاب های نقره ای و طلایی به صورت جنگ شیر و گاو و یا دو بزکوهی مشاهده کرد.

یکی از برجسته ترین زیور آلات این دوره دستبندهایی است که انتهای آنها به دو سر شیر ختم می شود و با زیور آلات کوچک و قرص مانندی به شکل سر حیوانات و پرندگان و نقوش هندسی تزئین شده است . این آثار جملگی حاکی از آن است که پارسیان در عهد هخامنشی به ابزارهای زرین و سیمین و مفروغی علاقه داشته و بخشی از هنر خود را در این راه به کار می برده اند.

فرش بافی از دیگر جلوه های بارز هنر ایرانی در زمان هخامنشیان است. این هنر به سبب از بین رفتن اکثر فرش های ایران در عهده باستان چندان مورد مطالعه ی دانشمندان قرار نگرفته بود ولی در اواخر دهه 1950 میلادی با کشف یک فرش 83/1×2 متری که به همراه آثار نفیس دیگر در یخ های سیبری کشف شد جلوه ای دیگر از هنر هخامنشی را در معرض دید بینندگان قرار داد. این فرش در محلی به نام (پازیریک) کشف گردید و بعدها به همین نام معروف شد. نوع بافت و ظرافت و نقش این قالی گویای مهارت و تبحر هنرمندان بافنده هخامنشی و نشانگر سنت دیرپای بافت فرش ایران است که قدمت آن را به دو هزار و پانصد سال و شاید بیشتر بازمی گرداند.

پیام معنوی هنر اسلامی

اگر سئوال شود که اسلام چیست؟ در پاسخ می توان گفت به محراب مسجد قرطبه در اسپانیا، صحن مسجد سلطان حسن در قاهره یا گنبد شاه در اصفهان اشاره کرد. البته مشروط بر اینکه پرسش کننده قادر باشد پیام نهفته در این بناها را دریابد.

هنر سنتی اسلامی بیانگر معنویت و پیام باطنی اسلام بوسیله زبانی ازلی است که دقیقاً با همین ازلیت و تمایل پردازی بی واسطه اش مؤثرتر و بی دردسرتر از اغلب توصیفات،دین شناختی اسلام عمل می کند.

البته کسانی هستند که چنین وظیفه ای برای هنر اسلامی قائل نبوده، به سادگی شأن اسلامی آن را انکار می کنند و مدعی می شوند که چنین هنری، هرچقدر هم که زیبا، قابل فهم یا همآهنگ باشد درواقع با روح یا فرم دین اسلام چندان ارتباطی ندارد. این گروه نه تنها شامل بسیاری از مورخان غربی هنر، بلکه گروه به مراتب فزون تری از مسلمانان امروزی است که خود رانوگرایا اصلاح طلب معرفی می کنند.

آثار هنر اسلامی به واسطه پیوند درونی آنها را معنویت اسلامی، به صدور برکت ادامه می دهد برکت فیض الهی است که در شریان های عالم هستی جریان دارد حتی یک مسلمان متجدد نیز وقتی برقالی سنتی می نشیند، به یک قطعه خوشنویسی می نگرد، یا به شعر تندیسک زبان مادری خود گوش می دهد، یا تلاوت قرآن را می شنود و در محوطه یکی از شاهکارهای اسلامی که از اقیانوس اطلس تا اقیانوس آرام گسترده است نماز میگزارد. در عمق دل خود آرامش و نشاط، حتی نوعی دلگرمی و اطمینان روانی حس می کند، به نسبتی که زشتیهای جهان امروز در فضای سنتی اسلامی گسترش پیدا می کند.

روح و ذهن مسلمان، سنتی در وهله اول از گرایش های مبتنی بر آیات قرآن و سپس از امثال و اشعار، ایماژ ها و فرم های بصری که عمیق ترین وجوه ارزشها و آداب اسلامی را منعکس می سازد ترکیب یافته است. و این واقعیت به میزانی که اسلام سنتی زنده است همچنان تداوم دارد. وقتی مسلمان سنتی سخن آغاز می کرد، اشعاری که همواره بر ارزش های اسلامی صحه می گذاشت بر زبانش جاری می شد، وقتی می نوشت، این کار را را خط خوش انجام می داد، او قدر قالی زیبایی را که اشکال و رنگهایش صورت خیالی بهشت در اسلام را تداعی می کرد می دانست، روح او اثر آرامش بخش صفای مسجد یا خانه سنتی را احساس می کرد و گوش او که با زیبایی آسمانی تلاوت قرآن آشنا بود، می توانست بین آن موسیقی که از کرانه دیگر هستی از لایه های متنزّل روان صادر می شوند، تفاوت بگذارد، تمدن و فرهنگی سرشار از ارزشهای معنوی اسلامی فرد مسلمان را دربرگرفته بود و به او کمک می کرد تا اسلامی زندگی کند.

هنر اسلامی هدف و وظیفه خود را در مقام حامی و پشتیبان وحی قرآنی برای دستیابی به غاتی که اسلام به واسطه آن الهام شده است، تحقق می بخشد، آن غایت تجلی خدای یگانه از خلال زیبایی محسور کننده آن فرمها، رنگ ها و اصوات است که به مثابه جلوه های خدا، ظاهراً صوری محدودند اما از درون به لاینتاهی گشوده می شوند، و محملی برای دستیابی به حقیقی هستند که هم جلال است و هم جمال.

نقش سیره و اندیشه پیامبر اعظم (ص) در شکل گیری تمدن و شهرنشینی بزرگ اسلامی

چکیده 

در هر تمدّنی بخش گسترده ای از مظاهر جغرافیایی و کالبدی در ارتباط با انسان تحول و تکامل یافته است .تنوع و چگونگی مناظر کالبدی شهری، در رابطه با عوامل گوناگونی چون سطح فرهنگ، بنیه اقتصادی، روش سیاسی حاکم بر جامعه و اصول قابل قبول جامعه و محیط زیست پدیدار می شود.

از میان عوامل مذکور، اصول اعتقادی و جهان بینی از توان و نفوذ بیشتری برخوردار است و به عنوان زیرساز و مادر دیگر نیروها در بسیاری از جاها اثر و مُهرِ خود را بر مناظر کالبدی شهرها می نهد که نه تنها چهره بخش پدیده هایی چون مساجد، بازارها، زیارتگاه ها، مکان های عمومی و... می شود، بلکه در چگونگی روابط و آداب اجتماعی، فرهنگ، شعر، نثر و موسیقی و... نیز مؤثر واقع می شود. بی تردید جهان بینی اسلامی و سیره و اندیشه پیامبر بزرگ این مکتب نیز، در ساختن و پرداختن مناظر و ساختار کالبدی تمدن اثر بسزایی داشته است، که در این مقاله به تحلیل آن پرداخته و آثار تمدن اسلامی قرن اول تا چهار هجری بررسی می شود.

مقدمه 

هجرت پیامبر اعظم اسلام (ص) از مکه به مدینه: آغاز تمدّن و شهرنشینی بزرگ اسلامی

«مهاجرت» و «تمدّن شهرنشینی» دو کلمه ای است که در تاریخ همواره با هم تکرار می شوند و «تمدن» یک پدیده ای است که همواره بلافاصله بعد از مهاجرت در یک قوم به وجود می آید. «هجرت» یک عامل سازنده برای تمدّن، فرهنگ و اجتماع تازه است و بزرگترین عامل کوبند? کهنگی، انجماد و سنت های موهوم منعقد شده و بازکنند? روح های بسته است. یک قانون کلی وجود دارد و آن اینکه: در تاریخ بشر هیچ تمدنی (از تمدن های مستقل درخشان مشخصی که تاریخ تمدن امروز آن را به نام یک تمدن می شناسد) نیست که متعاقب یک مهاجرت نباشد. 27 یا به تعبیری 29 نوع تمدن (به قول توین بی) در تاریخ بشری از 50 هزار سال پیش تاکنون که اثری از تاریخ انسانی در نوعیت فعلی است شناخته شده و این 29 نوع تمدن همه از اوّلین تمدن بدوی نیمه وحشی ها که وارد تمدن می شوند تا آخرین تمدن امروزی که در تاریخ، تکوین و شکل گرفته همه بدون استثنا بعد از یک مهاجرت بوده اند.

تمدن اسلام نیز چون از این قاعده مستثنی نبوده با «هجرت» آغاز می شود: مهاجرت پیامبر اعظم اسلام (ص) از مکه به مدینه و این مهاجرت به لحاظ اهمیت به عنوان مبدأ تاریخ تمدن اسلام برگزیده می شود. در هر تمدّنی بخش گسترده ای از مظاهر جغرافیایی و کالبدی در ارتباط با انسان تحول و تکامل یافته است. تنوع و چگونگی مناظر کالبدی شهری، در رابطه با عوامل گوناگونی چون سطح فرهنگ، بنیه اقتصادی، روش سیاسی حاکم بر جامعه و اصول قابل قبول جامعه و محیط زیست پدیدار می شود.

از میان عوامل مذکور، اصول اعتقادی و جهان بینی از توان و نفوذ بیشتری برخوردار است و به عنوان زیرساز و مادر دیگر نیروها در بسیاری از جاها اثر و مُهرِ خود را بر مناظر جغرافیایی می نهد که نه تنها چهره بخش پدیده هایی چون مساجد، بازارها، زیارتگاه ها، مکان های عمومی و... می شود، بلکه در چگونگی روابط و آداب اجتماعی، فرهنگ، شعر، نثر و موسیقی و ... نیز مؤثر واقع می شود. هرچند که درجه نفوذ و کاراییِ جهان بینی در هریک از پدیده های فوق متفاوت است امّا اغلب با مطالع? برخی از آنها می توان به سیر فرایندِ تاریخی بقیه پی برد.

بی تردید جهان بینی اسلامی و سیره و اندیشه پیامبر بزرگ این مکتب نیز، در ساختن و پرداختن مناظر و ساختار کالبدی تمدن اثر بسزایی داشته است، که در این مقاله به تحلیل آن پرداخته می شود.

جهان بینی اسلامی، پیامبر اعظم (ص) و مظاهر کالبدی شهر 

بین اصول اعتقادی- مذهبی و گاه فلسفه سیاسی با مناظر و پدیده های جغرافیایی پیوند آشکاری وجود دارد. فی المثل در جوامع کاپیتالیستی که اصالت با فرد و در جوامع سوسیالیستی که اصالت از آن جامعه است، مناظر و پدیده های انسان ساخت به گونه ای رنگ فلسفه حاکم را می نمایاند و به همین نحو مناظر غالب جغرافیایی جوامع لائیک، ثنویت پرستان و نیز جوامع الهی برگرفته از بینش اعتقادیشان است. خمیرمایه جهان بینی اسلامی بر نفی همه اله ها و قبول الله به عنوان تنها خدای بزرگ نهاده شده است.

لذا بین مفهوم شهر و جهان بینی اسلامی از ابتدای امر روابط نزدیکی وجود داشته است و در شهر است که جهان بینی اسلامی به دست پیامبر بزرگ اسلام (ص) اولین دولت خود را تشکیل می دهد. شهر دوران اسلامی قبل از هر چیز یک قلعه ایمان است و از نظر سیاسی و قانون تابع مقرراتی است که ناشی از شریعت هستند و از این رو نقش مذهبی شهر بر اهداف نظامی- اقتصادی حکومت های مستقر در آن شهر اولویت دارد. (حبیبی:41)

مفهوم حکومت در سیره و اندیشه نبوی و نقش آن در عملکرد مسجد 

بارزترین تجسم خارجی بینش اسلامی در «مسجد» تجلی می کند. مسجد به عنوان اولین هدی? جغرافیایی دین اسلام با ورود پیامبر اکرم (ص) به مدینه ظاهر شد. مسجد با ویژگی های خاص خود در تمام طول تاریخ اسلام یکی از پدیده های آشنای جغرافیایی است. مسجد براساس سیره نبوی به عنوان یک کانون چند نقشی: مرکز عبادت و سیاست، جایگاه آموزش دینی، مقر قضا و قضاوت، جایگه آموزش و سوادآموزی، مرکز ارتباط جمعی، کانون تعاون اجتماعی، پایگاه جهاد و نهضت، کانونی پویا و در ارتباط با همه اقشار اجتماع به شمار می آمد. چنان که گویی از حیات و روحی برخوردار و به منزله قلب شهر و اجتماع، کانون مراجعه و جاذب عموم بود. مهمترین مسجد شهرهای بزرگ، مستقر در مرکز شهر را، مسجد جامع می نامیدند.