مقدمه

برای فهم تغییرات ما با ید به زیر سطح اشیا و حوادث بنگریم و بکوشیم آنچه را که در ذهن مردم روی می داد و می گذشت پیدا کنیم زیرا عمل و اقدام به آن صورت که ما آن را می بینیم خود نتیجه ای از مجموعه ی افکار و شهوات ، تعصبات و خرافات ، امید ها و ترس هاست و هرگز هیچ اقدام و عملی را نمی توان به تنهایی و بدون توجه به عللی که به آن عمل منتهی شده است فهمید . توفان تغییرات بزرگی که در اروپا و سایر ممالک رخ داد در قرن 17 و 18 موجب رشد ناسیونالیسم و عقل و خرد شد و مردم دیگر پایبند به اعتقادات کورکورانه نبودند . از قرن 16 تسلط کلیسا کمرنگ تر و بی اهمیت شمردن مذهب در مردم ایجاد شد . با ظهور و رواج صنایع جدید و پدید ماشین های بزرگ دلیلی بر این بود که دین کمرنگ تر جلوه کند و توجه مردم بیشتر به مسائل اجتماعی و اقتصادی جلب شود . ولتر می گوید : " شخصی که مذهبی را بدون سنجش و آزمایش قبول می کند همچون گاوی است که خودش را به زیر بار می دهد" .

رمانتیسسم از تحول روحی انسان های اروپایی آغاز د و تعریف آن راه و روش یا جهتی عقلانی است که بسیاری جنبه ها مانند ادبیات ، نقاشی ، موسیقی ، معماری ، نقد گرایی و تاریخ شناسی در تمدن را توصیف می کند و از قرن 18 تا اواسط قرن 19 به طول می انجامد و شکوفایی آن نیز بین سال 1800 تا 1840 است اصطلاح رمانتیک بنابر نظریاتی از واژه ی رمانس گرفته شده به معنی داستان های بلند با قهرمان احساساتی و افسانه های قرون وسطایی رمانتیسم ابتدا به مثابه یک جریان فکری در زمینه ی ادبیات، نمایش و فلسفه شکوفا شد. پایه های اصلی رمانتیک را احساس و شور تشکیل می دهند. انسان گرایی، فردگرایی و ارتباط ذهنی از طریق بیان احساسات در رمانتیسم جایگزین عقل و فردگرایی باروک و رنسانس شد. از خصوصیات این دوره اهمیت به زیبایی ها ی طبیعت و وحدت و جودی آن با روح، تمجید احساسات بدون منطق و دلیل ،احساس بدون درک و فهم ،روی آوردن به سوی نفس خویشتن (personality) و حالات او و قوه ذهن او که ناشی از علاقه آنها به وجود بی کران و اشتیاق برای دستیابی به اوست ، جستجوی حقیقت با توسل به آموزهای مذهب کارکردن با افراد بالغ و شخصیت های قهرمانی بدون توجه به شکل و شمایل آنها ، متمرکز شدن روی نفس و جنگ درونی آن ، تاکید بر قوه ی تخیل و تصور برای بالا بردن تجربیات و واقعیات روحانی و معنوی ،علاقه و توجه به مبدا فرهنگ قوم و محل و سنت آنها و ملی گرائی ، توجه به قرون وسطی ، تمایل به سوی چیزهای بیگانه عجیب و غریب و مرموز و خارق العاده بود.

دیدگاه جدید نسبت به هنرمند به صورت یک فرد خالق متعالی که روح احساس مخلوق آن بسیار مهمتر از قوانین سخت و روش های سنتی قدیم است.

رمانتیک ها در برابر واقعیت موضعی نا استوار داشتند و بر حسب جریان های زمان به جهت های متضاد کشیده می شدند.

یکی از اعتقادات رمانتیک ها این بود که هویت واقعی فرد در وجود خودش است و جستجوی برای هویت شخص را در آثار هنری و زندگی او می فهمیدند.

فکر ناسیونالیسم از ابتدای دوره رمانتیک خلاف دوره کلاسیک در فکر هنرمندان بود و همچنین ،رد قوانینی که مشخصه دوران کلاسیک بودند مانند نظم، آرامش ، هارمونی ، تعادل ، ایده آل گرایی و عقل گرایی.

گفتار دوم فصول مشترک معماری و موسیقی‌

1 - اشتراکات و پیوندهای موسیقی و معماری‌:

l درباره اشتراک موسیقی و معماری‌([1]):

- سئوال‌: به نظر شما چرا بین این دو حوزه خلاقه‌، یعنی موسیقی و معماری چنین پیوندی وجود دارد؟

پاسخ‌: برای اینکه معماری به طول کلی فضای سه بعدی است که ما در آن زندگی می‌کنیم‌.

برآمدگیها و تورفتگیها، هم در موسیقی و هم در حوزه هنرهای بصری‌، اهمیت دارند. برخورد درست با نسبتها، در اینجا ضرورت دارد. بهترین معماری باید نه با تزئین‌، بلکه بانسبتها و حجمهای ساده سرو کار داشته باشد. معماری‌، یک هنر بصری است در حوزه هنر بصری اجزاء سازنده‌ای وجود دارد که مرتبط با آن چیزی است که ما حوزه عقلایی اشمی‌خوانیم و در عین حال بخشی از موسیقی نیز هست‌. چه بخواهیم و چه نخواهیم بین معماری و موسیقی پیوند هست‌. این مسئله‌، مبتنی بر ساختارهای ذهنی ماست که در اینهر دو هنر یکی است‌. مثلاً آهنگ سازان از قرینه سازی استفاده می‌کنند که عیناً در معماری هم معقول است‌، اگر ما بخواهیم بخشهای مساوی و قرینه یک مستطیل را بدستآوریم‌، بهترین راه این است که آن را بچرخانیم‌. فقط در چهار جهت است که یک مستطیل می‌تواند چرخانده شود و نه بیش از آن‌، این همان ابتکاری است که در دوران رنسانس درزمینه موسیقی شده است ...

مثال دیگر غرفه فیلیپس است‌.

در طراحی آن غرفه‌، من از اندیشه هایی سود جسته‌ام که از یک قطعه موسیقی ارکستری که در همان زمان داشتم می‌ساختم به وام گرفته‌ام‌. من می‌خواستم فضاهای قابل تغییری‌بیافرینم که مدام می‌توانست با جابه جایی یک خط مستقیم‌، تغییر پیدا کنند.

- سئوال‌: می‌توانید نمونه هایی از اینگونه همگرایی یا تقارن‌، بین الگوهای معماری و موسیقی را که در تاریخ رخ داده مثال بزنید؟

پاسخ‌: بارتوک‌([2]) موسیقی دان نامدار مجاری برای دستیابی به آرمنی‌های خود از «نسبت طلایی‌» استفاده می‌کرد. نسبت طلایی از حوزه عناصر بصری گرفته شده است‌، و عبارت‌از یک نسبت هندسی همراه با خاصیت افزایشی است که هر جزء آن معادل مجموع 2 جزء قبلی است‌.

این نسبت طلایی در معماری از دوران ساختن اهرام مصر تا معابد یونانی‌، بمنزله نوعی تمهید اعجازانگیز برای آفرینش چیزهای زیبا به کار رفته است‌.

l... موسیقیدان فضایی کامل به وجود می‌آورد. شاید معمار نیز بتواند فضای کاملی را در برداشتی معنوی و انتزاعی و مطلق بوجود آورد و البته باید این امر محقق باشد زیرا به‌هر ساختمانی ما نمی‌توانیم معماری عنوان کنیم‌. معماری چیزی است ورای ساختمانهایی که صرفاً برای امور مکانیکی برپا می‌شوند.... باز اضافه کنیم که شما در این اثر (افسانه‌آفرینش‌) به یک «فضا» دست می‌یابید که در آن همه چیز هست‌: هم رنگ هست و هم حرکت‌، هم رابطه‌ها و نسبتهای زمانی - مکانی وجود دارند و هم معنای و مفاهیمی که درلحظه‌های خاصی‌، حالتی معین‌، بوجود می‌آورند.

[1]- برگرفته از مصاحبه با یانیس زناکیس (ماهنامه پیام یونسکو - خرداد 1366)

[2]. Bela Bartok(1881-1949)

مقدمه

شناخت زبان بدن، به عنوان بخشی از تخصص‌های روان شناسی اجتماعی، در رسیدن به موفقیت نقش به سزایی را ایفا می‌نماید. در معامله‌های تجاری، در تاثیر گذاری بر افراد، مجاب کردن مشتری به خرید، متقاعد سازی دیگران و مواردی از این دست، دانستن زبان بدن و آگاهی از اصول روان شناختی حاکم بر آن، (به خصوص در انتقال پیام) به شما در رسیدن به اهداف تان کمک می‌کند.

کلام ما یک پیام است، همانطور که نوشتة ما، نقاشی‌ها، عکس‌ها و یا اشاراتی که در صحبت ها استفاده می‌کنیم همة اینها پیام هستند، که به صورت رمزها با محتوای مناسب به نحوی ارائه می‌شوند. مثلاً : ممکن است شما با فردی شروع به صحبت کنید و ببینید که رنگ رخسار او به تدریج سرخ می‌شود. از این سرخ شدن صورت او نیز پیامی دریافت می‌کنید.

انتقال پیام به مخاطب از جمله وظایف مهم برای ایجاد کنندة اثر است.

در ابتدای پرتره نگاری روان شناختی، تمرکز عکاسان بر شخصیت موضوع کمتر بود و بیشتر به حالت خاصی برای جلب نظر دیگران و کمال مطلوب، زیبایی بود (عکاسی دلفریب)، بسیاری از عکاسان جدی مخالف این امر بودند و در پرتره نگاری روان شناختی وظیفه عکاسی را بیان زمینة روانی چهره می‌دانستند.

درک اینکه چهره چگونه شخصیت فرد را می‌نمایاند در بررسی پرتره روان شناختی مهم است و به موازات گسترش عکاسی پرتره، تمایل به عکاس از موضوع در محیط واقعی خود افزایش یافت، این امر تا حد زیادی امکانات ایجاد سبک را فراهم کرد، طوری که هر عکاسی طریقی را که بیشتر مناسب وی بود به کار می‌برد (یوسف کارش). استفاده از زمینه‌ای با صفحات و علائم مشخص، مفهوم اساسی دیگری را در عکاسی مدرن پدید آورد و سمبولهای خاص در ارائه پیام نقش حیاتی را ایفاء کردند.

شناخت عکاسی روان شناختی محیطی علاوه بر دانستن روان شناسی افراد و زبان بدن باید سمبولهای خاص و ترکیب آنها برای ارائه پرتره روان شناختی را با اهمیت دانست.

در این مقال، عکاسی پرتره روان شناختی، خبرنگار به نگارش درآمد تا بخشی از این شغل که وظیفه انتقال پیام به مردم را دارد، حاصل شود.

پرتره

در آخرین دهه قرن نوزدهم عکاسی پرتره به صورت، عکاسی تصویری (عکاسی شبیه نقاشی) متأثر از امپرسیونیسم آغاز گردید؛ عکاسانی چون داویسون، روبردماشی و سی.پویو همگی آماتور بودند. بنابراین آنچه بیش از همه بنظر قابل توجه می‌رسد این است که این جنبش به صوت بررسیهای پرترة حرفه‌ای مدت مدید به جای ماند؛ حتی تا دهة

مقدمه

در زمانی که ساکنان حجاز واطراف آن به خاطر موقعیت جغرافیایی خود از قافله ی تمدن عرب واپس مانده بودند و به چادرنشینی روزگار می گذراندند محمد (ص) به پیامبری مبعوث گردید و عربی که گمراه عبادت بت ها بود به سوی پرستش خدای یگانه هدایت شد. اندیشه های نهفته و فکرهای بکری که در سرما بود با راهنمایی های حضرت محمد به راه صحیح ایمان به خدای لایزال افتاد و اعتقادی که این مردم نسبت به اسلام پیدا کردند به اتکا درک روز افزون فلسفه ی اسلامی آنان را بر پهنه های گسترده تری از جهان چیره ساخت.

گسترش قلمرو اعراب سبب پیدایش مناسبات اقتصادی و داد و ستد کالاهای نفیس و اشیا زینتی شد که به نوعی رقابت هنری منتج گردید هنر از سرآغاز اسلام به بعد زمینه یی محدود نماند بلکه پیشرفت چشمگیر یافت.

مسلمانان چون به دیگر ممالک سفر کردند و با پرستشگاه های یونانیان و رومیان و کلیساها و کاخ های دیگر کشورها رو به رو شدند و آنها را در کمال تزئین مشاهده کردند به دگرگون ساختن محیط زیست خود راغب شدند. نقل و انتقالات ونیازهای زمانی سبب گردید که به صنعت و هنر روآورند و نکته ها بیاموزند تا زیباسازی خانه های خود را برابر با پیشرفت های زمان و اعتقادات خود همراه کنند.

همانطور که می دانیم مساجد اولیه شامل قطعه زمینی به شکل مربع یا مربع مستطیل بود که اطراف آن را محصور کرده و حوضی برای وضو گرفتن در میان آن ساخته و سقفی از بوریا یا دیگر مصالح ساختمانی بربالای آن قرار داده بودند که آنان را از گزند بادهای محلی و باران های موسمی مصون دارد. این تقلیدی بود از آتشکده ی ساسانیان و نمونه هایی از این گونه مساجد هنوز در بعضی از شهرها دیده می شود. از جمله فی المثل مسجد مصلی در تخت فولاد اصفهان یا مسجدی در سامرا و غیراینها.

اعراب در دوران پیش از اسلام اصولا اشتیاقی به جذب صنعت و هنر و پرداختن به پیشه های مربوط به اینها نداشتند. گسترش اسلام آنان را وادار کرد که با دیگر ملل دنیا رفت و آمد برقرار کنند و با صنعتگران و هنرمندان ایران ، مصر، یونان ، سوریه ، ایتالیا و دیگر کشورهایی که سنن گوناگون و سابقه ی دیرینه ی صنعتی و هنری داشتند آشنا گردند.

در زمان پیغمبر مسجدی بسیار ساده در محل مسجد النبی کنونی برپاشده بود و از این محل بود که حضرت محمد ندای الهی را به گوش مردم می رساند.

این سادگی مسجد تا زمانی ادامه یافت که خلافت به امویان رسید و مقر خلافت از مدینه به دمشق انتقال یافت. با اینکه قمار می گساری و استفاده از البسه ی فاخر و ادوات موسیقی و دیگر اسباب لهو و لعب بر مسلمانان حرام شده بود خلفای لذت جوی اموی دستورهای دین را نادیده گرفتند و کاخ هایی بس مجلل ساختند و لباس هایی از ابریشم پوشیدند و شاعران و خوانندگانی هنرمند را به دور خود جمع کردند.

1ـ1. پیشینه ی مرمت نقاشی در جهان

هر چند نوشتن یک تاریخ تفضیلی برای مرمت آثار دشوار است، صرف نظر از مراحل مقدماتی می توان گفت که پس از شکل گیری مجموعه های خصوصی، مرمت بصورت ناحیه ای شروع شد. و با موقعیتی که حوادثی چون جنگها و تاخت و تازها برای تأسیس موزه های عمومی در اروپا به وجودآورد، مرمت نیز گسترش و سامان بیشتری یافت.

حفاری های قرن 19 م نیز موجب پر شدن مجموعه های خصوصی و عمومی از آثار، و مواجه شدن مرمتگران با یک سری وظایف جدید گردید.

در این قرن تمام سبکهای نقاشی مورد محک سلیقه ی دوران قرار گرفت و شاید، علت توجه بیشتر به مشکلات مرمت نقاشی ها نیز همین امر بوده است.

مرمتگر ابتدا با بکارگیری هنر خود در کارگاههای خصوصی روشهای جدیدی را کشف می کرد، ولی با تعصب سعی در پنهان داشتن رموز آنها می نمود. علت عدم نگارش تاریخچة مرمت نقاشی در گذشته همین رسم راز پوشی مرمتگران و کمبود تاریخچه های موردی بود. با کاسته شدن از راز پوشی ها و صراحت روشهای جدید و ثبت اطلاعات اکنون می توان پیشینه ی مرمت را حجم بخشید. توجه دقیق به تاریخ هنر، پیشرفتهای علمی و بخصوص باستان شناسی به روشن شدن پیشینه ی مرمت کمک اساسی می کند.

تا حدود سال 1850 م مراقبت از نقاشی ها جزو وظایف هنرمندان و نقاشان و در واقع بخش دوم حرفه ی آنها به شمار می رفت. مورخان و پژوهشگران تاریخ هنر در قرون 15 و 16 و 17 میلادی، صدمه دیدن نقاشی های قدیمی در اثر مرمتهای انجام شده به وسیله ی هنرمندان را ثبت نموده اند. در ایتالیا، فرانسه، اسپانیا، هلند و آلمان عهد باستان معمولاً از نقاشان خواسته می شد که نقاشی های کهنه را تعمیر، تمیز یا مرمت کنند. آقای شلدون کک عقیده دارند که از قرن هجدهم متخصصی که حرفه اش حفظ و مرمت آثار هنری است وارد صحنه می شود و این متخصص که «مرمتگر» نامیده می شود از این پس جایگزین نقاش / مرمتگری می شود که پیش از آن به تعمیر آثار هنری می پرداخت.

در نیمه ی قرن 19 م دانش نقاشان درباره ی رنگ و نقاشی به دلیل تولید تجاری انواع رنگ، بست و رزینهای محافظ، دچار نقصان می شود. ایشان در درجه ی نخست در کار رفع مشکلات تصویر سازی تبحر داشتند و فاقد تجهیزات لازم برای مرمت و همچنین شناخت صحیح از هدف اصلی مرمت بودند. شواهد به جا مانده نشان می دهد که بسیاری از این نقاش / مرمتگران فکر می کردند که وظیفه ی آنها این است که تابلوها را دوباره کار کنند تا «جدید» به نظر برسند. مشکل دیگر این دسته از مرمتگران این بود که در زمان آنها فقط تعداد اندکی از شاهکارهای هنری قابل مشاهده بود (به دلیل لایه های ورنی تیره شده و غبار دوده بر سطح آنها) و این موجب می شد که ایشان درک روشنی از شیوه و مقصود استادان متقدم خود نداشته باشند.

در پایان قرن 19 م، زمانی که نقاشی ها حائز اهمیت فراوان گردیدند و مطالعات ریشه ای درباره ی آنها رو به تکامل گذاشت، کوشش برای یافتن روشهای مناسب برای نگهداری از آنها شروع و موجب بروز پیشرفتهای پراکنده ولی مطمئن گردید.